همۀ آنچه که بشر امروز در صنایع مختلف استفاده می‌کند، روزگاری تنها یک فکر و ایده در ذهن یک مخترع بوده است. تا اینکه قوانین حمایتی در این زمینه در سراسر دنیا ایجاد شد. دولت‌ها و حکومت‌ها برای حمایت از مخترعان شرایط ثبت اختراع را در قالب قوانین مالکیت معنوی ایجاد کردند. از زمانی که قوانینی در خصوص شرایط ثبت اختراع ایجاد شدند. مخترعان برای حفظ حقوق ناشی از ساخت اختراع اقدام برای ثبت اختراع نمود. در قانونی ایران نیز شرایط خاصی برای اختراع وجود دارد و هر چیزی را نمی‌توان به عنوان اختراع به ثبت رساند. اختراع در مفهوم قانون یعنی ساخت ابزار یا وسیله یا محصول برای ایجاد سهولت در صنعت خاصی است.
اینکه اختراع قبلاً ساخته نشده باشد یا مسئله‌ای ساده نباشد نیز یکی از مواردی است که در شرایط ثبت اختراع وجود دارد و به آن رسیدگی می‌شود. شرایط ثبت اختراع در هر کشوری بر اساس قوانین ثبت اختراع همان کشور انجام می‌گیرد؛ اما به دلیل وجود سازمان جهانی مالکیت معنوی و قوانین این سازمان بخش زیادی از قوانین کشورهای عضوء سازمان تقریباً مشابه است. برای مثال در ایران ایده یا ایجاد سبک خاص در یک شغل قابلیت ثبت را ندارد؛ اما ممکن است همین مورد در کشورهای اروپا قابل ثبت باشد.
شرایط ثبت اختراع در ایران
شرایط ثبت اختراع شامل چند بخش می‌شود؛ احراز شرایط قانونی اختراع، شرایط ثبت اختراع از نظر نحوۀ ثبت و مراحل ثبت و شرایطی که در خصوص مدارک مربوط به ثبت اختراع وجود دارد. تمامی شرایط ثبت اختراع اگر فراهم باشد، اختراع ثبت خواهد شد. از لحاظ قانونی حتماً نباید مخترع مالک اختراع باشد، زیرا ممکن است اختراع به سفارش شخص یا شرکتی ساخته شده باشد. ثبت اختراع در ایران در سیستم مالکیت صنعتی انجام می‌گیرد. از این رو باید کارتابلی به نام مخترع ساخته شود تا کلیۀ اطلاعات مهم و اطلاعیه‌ها و ابلاغ‌های ثبتی از طرف اداره مالکیت صنعتی برای وی به صورت الکترونیکی ارسال شود.
شرایط قانونی جهت ثبت اختراع
شرایط ثبت اختراع از نظر قانونی شامل موارد متعددی می‌شود. مانند: زمان‌های قانونی در مراحل ثبت اختراع ، نحوۀ ثبت یا استرداد اظهارنامۀ اختراع، از جمله موارد مربوط به شرایط قانونی اختراع است. زمان‌های قانونی در شرایط ثبت اختراع شامل چند مورد خاص است؛ مثلاً در خصوص استرداد اظهارنامه اختراع تا زمانی که کارشناسی انجام نشده باشد، می‌توانید اظهارنامه اختراع را استرداد کنید. همچنین ثبت اظهارنامه اختراع باید در سامانه رسمی مالکیت صنعتی تنظیم شود. در غیر این صورت ارزش و اعتبار قانونی نخواهد داشت.
تأیید ثبت اختراع نیز دارای شرایط خاص خودش است. یعنی هر درخواستی به عنوان اختراع قابل قبول نیست و باید شرایط ثبت اختراع محرز باشد. مثل اینکه قبلاً توسط شخص دیگری ساخته نشده باشد یا جز موارد قابل حدس برای اشخاص فنی در صنعت مربوطه نباشد. اختراع همچنین باید در صنعتی که برای آن ایجاد شده است مفید باشد. اختراعی که جنبه کاربردی نداشته باشد یا نقشی در صنعت مرتبط نداشته باشد را نمی‌توان به عنوان اختراع پذیرفت. تا کنون بخش مهمی از شرایط اختراع را شرح دادیم. پیشنهاد ما به شما جهت دریافت مشاوره تخصصی ثبت اختراع برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط ثبت اختراع از نظر قانونی تماس با کارشناسان مجموعۀ حقوقی دنیز است.
مدارک ثبت اختراع
شرایط و مدارک ثبت اختراع بسته به حقیقی یا حقوقی بودن پرونده کمی متفاوت است. در ادامه کلیۀ مدارک را توضیح خواهیم داد. اگر شما نیز نمی‌دانید اظهارنامه چیست؟ یا توصیف نامه چگونه تنظیم می‌شود یا سایر مدارک باید در چند نسخه و چگونه ارائه گردد؟ با دقت این بخش را مطالعه کنید. توجه کنید رونوشت کلیه مدارک زیر باید در اظهارنامه آپلود شود و اصل مدارک هم در نهایت تسلیم اداره مالکیت صنعتی قرار خواهد گرفت.
-
اظهارنامه اختراع
اظهارنامه شامل چند بخش است. بخش اول مربوط به اطلاعات متقاضی و مالک اختراع، بخش دوم اطلاعات خود اختراع است. بخش سوم مدارک و مستندات اختراع را در بر می‌گیرد. همۀ گزینه‌های ستاره‌دار در اظهارنامه علامت تجاری باید تکمیل گردد. شرایط ثبت اختراع برای اظهارنامه صحیح بودن همۀ اطلاعات وارد شده است. بعد از تکمیل اطلاعات، سه نسخه از اظهارنامه باید دریافت شود. اظهارنامه ثبت اختراع را باید در خود سامانه مالکیت صنعتی تکمیل کنید. اظهارنامۀ اختراع باید فارسی تنظیم شود و همراه با تاریخ و امضاء باشد. مواردی که در اظهارنامه اختراع قید می‌گردد. شامل: اطلاعات کامل متقاضی، عنوان و حوزه فعالیت اختراع، اطلاعات ضروری مرتبط با اختراع و رسید هزینه‌های پرداخت شده است.
-
توصیف اختراع
توصیف نامه اختراع توسط شخصی که اختراع را به وجود آورده است پر می‌شود. از شرایط ثبت اختراع باید به نحوۀ تنظیم توصیف نامه نیز اشاره داشت؛ زیرا در توصیف نامه باید زمینۀ کاری اختراع، هدف اختراع، نحوۀ کارکرد اختراع، تفاوت اختراع با نمونه‌های مشابه و جدید بودن اختراع نیز مورد بحث قرار گیرد. همچنین مزایای اختراع که باید شرح دهید، در توصیف نامه باید شرح داده شود. در توصیف اختراع باید خلاصۀ از آن را نیز ارائه دهید. لازم به ذکر است در توصیف نامه تنها اطلاعات به صورت کلی در برگه A4 عنوان می‌شود.
-
ادعا نامه اختراع
ادعا یا ادعاهای مربوط به اختراع را نیز مخترع ارائه می‌دهد. در ادعا نامه مخترع دلایل و ملزوماتی که نشان از ساخت اختراع توسط وی دارد را شرح می‌دهد. ادعا نامه باید جامع و کامل باشد. در موارد بسیار زیاد دلایل مربوط به رد اختراع یا نقص اختراع عدم تکمیل صحیح ادعا نامه و توصیف نامه است؛ اما به کمک یک کارشناس ثبتی با تجربه می‌توانید ادعا نامه و توصیف نامه اختراع را صحیح تکمیل کنید. کارشناسان مجرب مجموعۀ ثبتی دنیز در تکمیل مدارک و نحوه تنظیم ادعا نامه و توصیف نامه ریز به ریز جزئیات را به شما عزیزان شرح خواهند داد.
-
نقشه‌های مربوط به اختراع
از دیگر موارد شرایط ثبت اختراع، ارائه نقشه‌های مربوط به اختراع است. گاهی ممکن است به دلیل هزینه بردار بودن دستگاهی ساخته نشود و تنها نقشه‌ها موجود باشد. در این شرایط نیز می‌توان از نقشه‌های ترسیم شده برای ثبت اختراع کمک گرفت. البته باید خاطر نشان شویم که لازم است نمونه‌ای از اختراع ساخته شده باشد و این موضوع تنها در خصوص اختراعاتی صدق می‌کند که هزینۀ ساخت آنها بسیار زیاد است. تصاویر اختراع از زوایای متعدد نیز باید جهت ثبت در اظهارنامه قرار گیرد.
-
مدارک هویت متقاضی و مخترع
گاهی ممکن است مخترع شخص دیگری باشد و اختراع نیز برای شخص دیگری مورد ثبت قرار گیرد، در این حالت مدارک شناسایی هر دو نفر باید ارائه شود. در صورتی که مخترع و مالک اختراع یک شخص است مدارک شناسایی وی کافی است. گاهی نیز مخترع و مالک اختراع، چند نفر هستند در این حالت باید درصد سهم هر مخترع مشخص شود و ادعا نامه و توصیف نامه برای همۀ مخترعان باشد و مدارک شناسایی همه ارائه شود تا برای همه آنها در سامانۀ مالکیت صنعتی کارتابل تنظیم شود. در هر حال همۀ اشخاصی که متقاضی ثبت اختراع در اداره مالکیت صنعتی هستند باید به طور مجزا کارتابل داشته باشند که برای ایجاد کارتابل دریافت گواهی امضاء و شماره موبایل به نام الزامی است.
-
مدارک اشخاص حقوقی
شرایط ثبت اختراع برای اشخاص حقوقی در صورتی که مالک اختراع باشند، ارائه مدارک ثبتی است. لازم است آگهی تأسیس شرکت و نیز آگهی آخرین تغییرات را برای ثبت اختراع ارائه دهند.
-
رسید پرداخت
بعد از پرداخت هزینه‌های مربوط به اختراع تمامی رسید‌ها باید دریافت شوند.
شرایط ثبت اختراع بین المللی
از مهمترین شرایط ثبت اختراع جهانی ابتدا ثبت اختراع در داخل ایران است. ثبت اختراع بین المللی در سامانه wipo انجام می‌گیرد؛ بنابراین باید توجه داشته باشید که اختراع زمانی جنبۀ بین المللی پیدا می‌کند که بخواهید با شرکت‌های خارجی نیز همکاری داشته باشید یا می‌خواهید به واسطۀ ثبت اختراع بین المللی اقدام به مهاجرت کنید. از این رو، بعد از صدور تصدیق ثبت اختراع در ایران به استناد اظهارنامه ثبت اختراع در همان سامانۀ مالکیت صنعتی به قسمت سامانه wipo ورود پیدا می‌کنید. توجه کنید که اظهارنامه ثبت اختراع جهانی، به زبان لاتین است و بر اساس قواعد کشوری که تقاضای ثبت اختراع را دارید چگونگی شرایط ثبت اختراع مورد بررسی قرار می‌گیرد.
شرایط اعتراض به ثبت اختراع
اعتراض گاهی از سوی خود مخترع است در زمانی که درخواست اظهارنامه ثبت اختراع رد می‌شود. گاهی ممکن است شخص دیگری به تقاضای ثبت اختراع اعتراض داشته باشد یا ادعای حق مالکیت اختراع مورد اعتراض قرار بگیرد. از شرایط ثبت اختراع مجاز بودن اعتراض است، در صورتی که درخواست توسط اداره مالکیت صنعتی رد شده باشد، متقاضی می‌تواند حداکثر ظرف 30 روز از تاریخ ابلاغ رد اعتراض خود را مستنداً در دو نسخه تنظیم کند و به کمیسیون مربوطه ارجاع دهد. در صورتی که اعتراض در خصوص تقاضای ثبت باشد. باز هم باید اعتراض در مراجع ذی ربط مورد بررسی قرار گیرند. در صورت ادعاء مبنی بر مالکیت اختراع که به ثبت نرسیده است. در این حالت همزمان با اعتراض باید تقاضای ثبت اختراع را نیز ارسال کند.
سخن پایانی
آنچه که خواندید بخش مهمی از شرایط ثبت اختراع در ایران بود، مخترع یا متقاضی ثبت اختراع چنانچه که می‌خواهد درخواست ثبت اختراع، توسط خود او انجام شود باید به کلیۀ شرایط ثبت اختراع و نکات مربوط به تنظیم اظهارنامه اختراع واقف باشد؛ چرا که نداشتن اطلاعات کامل در هر مرحله شانس شما را جهت ثبت اختراع از بین خواهد برد. اما شما می‌توانید از کمک کارشناسان و وکلاء حقوقی ثبت دنیز استفاده کنید و در کمترین زمان و با دقت هر چه تمام تر روند ثبت اختراع را طی کنید. تمامی مشاوره‌های پیش از قرارداد برای عموم آزاد است و کاملاً رایگان می‌باشد.
بدون دیدگاه