اگر مؤسسات مختلف غیر تجاری قصد انجام فعالیت‌های غیر بازرگانی مانند امور ادبی، مؤسسات خیریه، مؤسسات علمی و از ایت قبیل را دارند لازم است ابتدا برای ثبت مؤسسه اقدام نمایند. علاوه‌بر این برای ارائهٔ خدمات حقوقی و حسابداری و سایر خدمات مربوط به مؤسسات غیر تجاری نیاز به ثبت مؤسسه ضروری است. مؤسسه‌ها برای انجام امور غیر تجاری تشکیل می‌شوند به بیانی دیگر علاوه‌بر شرکت‌های تجاری که امور تجاری انجام می‌دهند مؤسساتی وجود دارند که یک شخصیت حقوقی مستقل دارند؛ اما به انجام امور غیر تجاری می‌پردازند.
بنابراین فعالیت‌های بازرگانی، کسب سود و تقسیم منفعت در حوضهٔ فعالیت مؤسسه‌ها نیست. برخی از افراد متوجه تفاوت مؤسسات با شرکت‌ها نیستند و گمان می‌کنند که فعالیت هر دو نهاد در یک زمینه شکل می‌گیرد در صورتی که مؤسسه با شرکت کاملاً تفاوت دارد. در ادامۀ این مطلب از مجموعه ثبت دنیز به طور مفصل با مفهوم مؤسسه و ثبت مؤسسه آشنا خواهید شد.
مؤسسه غیر تجاری چیست؟
مؤسسهٔ غیر تجاری همانطور که از نام آن پیداست به انجام اموری که جنبهٔ تجارتی ندارند مشغول است مانند امور خیریه و عام‌المنفعه، امور آموزشی و فرهنگی و امور هنری. پس از ثبت مؤسسه، این نهادها به مؤسسات حقوقی تبدیل شده و می‌توانند برای مؤسسهٔ خود عنوان انجمن، کانون یا بنگاه را انتخاب کنند.
انواع مؤسسات غیر تجاری
طبق آیین نامهٔ ثبت مؤسسه و تشکیلات غیر تجاری، مؤسسات به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- مؤسساتی که موضوع فعالیت آنها کسب منفعت و تقسیم سود بین شرکا نیست مانند مؤسسهٔ خیریه است
- مؤسساتی که موضوع فعالیت آنها کسب سود و تقسیم کردن آن بین شرکا است مانند کانون‌های فنی و حقوقی. آموزشگاه‌های زبان و مدارس غیر انتفاعی نیز از دستهٔ مؤسسات غیر تجاری هستند.
- مؤسسات عمومی دولتی و غیر دولتی که متعلق به اشخاص عادی و خصوصی نیستند، بلکه جنبهٔ عمومی دارند. مؤسسات عمومی دولتی مؤسساتی هستند که طبق قانون محاسبات زیر نظر یکی از قوای سه گانه فعالیت می‌کنند و عنوان وزارت خانه ندارند. همچنین مؤسسات عمومی غیر دولتی با موافقت قانون به منظور انجام فعالیت‌های عمومی تشکیل شده‌اند.
از جمله مؤسسات عمومی غیر دولتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سازمان تأمین اجتماعی
- هلال احمر
- کمیتهٔ امام خمینی
- شهرداری‌ها
- بنیاد شهید
- بنیاد مسکن
- کمیتهٔ ملی المپیک
- بنیاد ۱۵خرداد
- سازمان تبلیغات اسلامی
- بنیاد مستضعفان
شرایط ثبت مؤسسه
ثبت مؤسسه با اهداف و شرایطی مجزا از شرکت انجام می‌شود. در روند ثبت مؤسسه نمی‌توان موضوع فعالیت مؤسسه را امور تجاری مانند واردات و صادرات لحاظ کرد و ثبت مؤسسات، صرفاً به منظور انجام امور غیر تجاری امکان پذیر است. علاوه‌بر این مؤسسات غیر تجاری قادر به دریافت کارت بازرگانی و انجام فعالیت‌های بازرگانی نخواهند بود و برای انجام چنین فعالیت‌هایی باید اقدام به ثبت شرکت کنند.
برای ثبت مؤسسه باید دو نفر از اعضای مؤسسه عضو هیئت مدیرهٔ مؤسسه و دارای ۱۸ سال سن تمام بوده و حداقل شرکا نباید کمتر از دو نفر باشند. مؤسسات از نظر ساختاری مانند شرکت‌های مسئولیت محدود هستند به همین دلیل لزومی به حضور بازرس برای ثبت مؤسسه نخواهد بود اما می‌توان در صورت تمایل اعضای هیئت مدیره بازرسان مؤسسه انتخاب شوند.
مدارک مورد نیاز برای ثبت مؤسسه
طبق رویهٔ ادارهٔ ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیر تجاری، برای ثبت مؤسسه نیازی به ارائهٔ مدارک شناسایی مانند شناسنامه و کارت ملی اعضای مؤسسه و سهامداران نیست. همچنین ارائهٔ عدم سوءپیشینهٔ کیفری برای اعضای مؤسسه الزامی نیست. مدارک مورد نیاز برای ثبت مؤسسه شامل موارد زیر است:
- کپی تقاضانامهٔ ثبت مؤسسه
- نسخهٔ اصلی یا رونوشت از وکالتنامهٔ وکیل جهت انجام امور ثبت مؤسسه
- 2 نسخه از اساسنامهٔ مؤسسه که باید توسط اعضای مؤسسه در صورت جلسه تکمیل و امضاء شود
- دو نسخه از تقاضانامهٔ مؤسسه که باید توسط اعضای مؤسسه در صورت جلسه تکمیل و امضاء شود
- دو رونوشت از صورت جلسهٔ مجمع عمومی ثبت مؤسسه
- در صورتی که موضوع فعالیت مؤسسه نیاز به مجوز داشته باشد ارائهٔ مجوزهای اخذ شده الزامی است.
مراحل ثبت مؤسسه
برای ثبت مؤسسه اولین قدم انتخاب موضوع فعالیت مؤسسه و طراحی آن به صورت حرفه‌ای و کاملاً تخصصی است. سپس شرکا و اعضای مؤسسه باید نسبت به انتخاب نام برای مؤسسه، تعیین سمت اعضای هیئت مدیره و تعیین سرمایهٔ مناسب برای ثبت مؤسسه اقدام کنند. سپس مدارک لازم مانند اوراق اساسی شرکت (اساسنامه، تقاضانامه، صورت جلسه و مجوز فعالیت) را تهیه نموده تا به ادارهٔ ثبت مؤسسات و شرکت‌ها ارائه شود. در ادامه کلیهٔ مراحل ثبت مؤسسه را به طور مفصل شرح خواهیم داد.
1. تکمیل و امضای فرم تقاضانامهٔ ثبت مؤسسه توسط شرکای مؤسسه
2. تکمیل و امضای صورت جلسهٔ ثبت مؤسسه توسط شرکا
3. تنظیم اساسنامهٔ مؤسسه توسط شرکا
4.مراجعه به سامانهٔ ثبت مؤسسات و شرکت‌ها به نشانی www.sherkat.ssa.ir و تکمیل اطلاعات مورد نظر در سایت.
5.تعیین چند نام برای ثبت مؤسسه در سایت، هنگامی که نام‌های منتخب توسط مسئولین مربوطه بررسی شد گواهی مربوط به صدور یکی از نام‌های مؤسسه تهیه می‌گردد. پس از اینکه نام مؤسسه برگزیده شد، بعد از بررسی موضوع فعالیت مؤسسه و در صورت نیاز به اخذ مجوز، بقیهٔ مراحل طی می‌شود.
6. بعد از اینکه مجوزهای لازم و مرتبط با موضوع فعالیت مؤسسه تهیه شد و به ادارهٔ مربوطه تحویل داده شد اگر نقصی در اطلاعات وارد شده وجود داشته باشد در سایت فرم اصلاح نقص اطلاعات ارسال می‌شود اما در صورتی که هیچ گونه نقصی در مدارک وجود نداشته باشد، متقاضی ثبت مؤسسه به بخش حسابداری راهنمایی می‌شود. در این مرحله مسئول حسابداری با توجه به میزان سرمایهٔ مؤسسه مبلغ مورد نیاز برای ثبت مؤسسه را تعیین می‌کند.
بنابراین متقاضی باید جهت پرداخت هزینهٔ ثبت مؤسسه به بانک ملی مراجعه کرده و پس از پرداخت هزینهٔ ثبت فیش پرداختی را به حسابداری ادارهٔ ثبت تحویل دهد. سپس حسابدار تقاضانامهٔ ثبت مؤسسه را مهر کرده و دستور ثبت مؤسسه توسط متصدی مربوطه صادر می‌شود. در مرحلهٔ آخر متقاضی برای ثبت مؤسسهٔ خود به واحد ثبت شرکت مراجعه کرده و مرحلهٔ پایانی را طی می‌کند.
7.در برخی موارد امکان رد صورت جلسهٔ مؤسسه وجود دارد که دلایل مختلفی دارد. اگر صورت جلسه پذیرفته نشود دلایل رد آن طی یک ابلاغیه برای متقاضی ثبت مؤسسه ارسال می‌شود تا به منظور تشکیل صورت جلسهٔ دیگری اقدام کند. اما اگر صورت جلسه پذیرفته شود مسئولین مربوطه دستور ثبت مؤسسه را صادر کرده و پیش نویس آگهی ثبت مؤسسه آماده می‌شود که متقاضی باید زیر آن را امضاء کند. سپس یک نسخه از مدارک مربوط مهر شده و به متقاضی تحویل داده می‌شود. در مرحلهٔ آخر صورت جلسهٔ ثبت مؤسسه در روزنامهٔ رسمی و کثیرالانتشار منتشر خواهد شد.
نحوه تنظیم تقاضانامه (اظهارنامه) جهت ثبت مؤسسه
تنظیم تقاضانامه برای ثبت مؤسسه باید به زبان فارسی و دارای تاریخ و امضاء باشد. برای تنظیم تقاضانامه نیاز به تشکیل صورت جلسهٔ مجمع عمومی مؤسسان است. تقاضانامهٔ ثبت مؤسسه باید شامل موارد زیر باشد:
- در صورتی که ثبت مؤسسه در خارج از کشور انجام شده باشد باید محل ثبت، تاریخ و شمارهٔ ثبت کشور درج شود.
- موضوع فعالیت، تابعیت، اسم، محل اقامت، مراکز ثبت مؤسسه و شعب آن
- اسم، محل اقامت و شهرت اعضای منتخب برای ادارهٔ مؤسسه
- در صورتی که تقاضانامه به وسیلهٔ وکیل تنظیم شده باشد باید اسم، محل اقامت و تابعیت وکیل درج شود.
- تعیین ضمائم تقاضانامه
ضمائم تقاضانامه باید به شرح زیر باشد:
- در صورتی که تقاضانامه توسط وکیل تنظیم شده باشد باید نسخهٔ اصلی یا رونوشت وکالتنامه ارائه شود.
- در شرایطی که اصل اساسنامهٔ ثبت شرکت به زبان خارجی باشد باید دو نسخه از آن به همراه دو نسخه ترجمهٔ اساسنامه ارائه شود.
- هنگامی که تقاضانامه در کشورهای خارجی ثبت شده باشد باید رونوشت گواهی آن کشور به همراه ترجمهٔ فارسی آن ارائه شود.
- رسید پرداختی هزینهٔ ثبت مؤسسه
- صورت جلسهٔ مجمع عمومی مبنی بر انتخاب هیئت مدیرهٔ مؤسسه و افرادی که حق امضاء دارند.
- در صورتی که موضوع فعالیت مؤسسه نیاز به اخذ مجوز داشته باشد، دریافت مجوز از شهرداری یا نیروی انتظامی الزامی است.
انتخاب نام برای ثبت مؤسسه
جهت ثبت مؤسسه باید یک نام مشخص شده انتخاب کنید به همین منظور ابتدا پنج نام مختلف را از لغت نامهٔ دهخدا یا لغت نامه‌های معتبر و رسمی فارسی انتخاب کرده و به ترتیب اولویتی که برای شما دارند به ادارهٔ ثبت مؤسسات و شرکت‌ها ارائه می‌دهید. توجه داشته باشید که نام‌هایی که برای ثبت مؤسسهٔ خود انتخاب می‌کنید نباید قبلاً توسط مؤسسات دیگر ثبت شده باشند.
سرمایه مورد نياز برای ثبت مؤسسه چقدر است؟
حداقل سرمایهٔ مورد نیاز برای ثبت مؤسسه حدود ( ۱۰۰هزار تومان) است و نباید کمتر از این مبلغ باشد اما قانونگدار سقفی برای افزایش این مبلغ تعیین نکرده است. بنابراین اعضای مؤسسه می‌توانند سرمایهٔ ثبت مؤسسه را تا هر میزانی بیشتر از مبلغ ذکر شده افزایش دهند. لازم به ذکر است که با افزایش سرمایهٔ ثبت مؤسسه اعتبار مؤسسه نیز افزایش می‌یابد.
هزینه ثبت مؤسسه چقدر است؟
به طور کلی هزینهٔ ثبت مؤسسه به عواملی از جمله میزان سرمایهٔ مؤسسه، موضوع فعالیت مؤسسه، تعداد اعضای مؤسسه و تعداد کاراکترهای ذکر شده در موضوع فعالیت شرکت بستگی دارد. هزینهٔ ثبت مؤسسه تفاوتی با هزینهٔ ثبت شرکت ندارد به این ترتیب هزینه‌های واریزی قانونی برای ثبت مؤسسه از جمله هزینه‌های مربوط به ادارهٔ ثبت مؤسسه و شرکت‌ها، هزینهٔ پست، هزینهٔ آگهی در روزنامهٔ رسمی و کثیرالانتشار برای ثبت مؤسسه و ثبت شرکت یکسان است. به همین منظور می‌توانید به مقاله‌های قبلی با عنوان ثبت تغییرات شرکت مراجعه کرده و هزینه‌های مربوطه را مطالعه کنید.
شرایط ثبت مؤسسه حقوقی
افرادی که در زمینهٔ فعالیت مؤسسه تحصیلات کافی دارند و دارای دفتر وکالت شخصی نیستند می‌توانند اقدام به ثبت مؤسسهٔ حقوقی خود کنند. برای ثبت مؤسسهٔ حقوقی باید مؤسسه دارای حداقل دو نفر شریک باشد و یکی از اعضای مؤسسه باید حداقل به مدت هشت سال سابقهٔ فعالیت به عنوان وکیل دادگستری داشته باشد و هیچ کدام از اعضای مؤسسه نباید به صورت جداگانه دفتر وکالت داشته باشند.
شرایط ثبت مؤسسه آموزشی
از دیگر مؤسساتی که نیاز به ثبت دارند مؤسسات آموزشی هستند. مؤسسات آموزشی شامل آموزشگاه‌های برگزار کنندهٔ دوره‌های کنکور، مؤسسهٔ تحقیقات علمی، مدارس و دانشگاه‌های غیر دولتی، مؤسسات و پژوهشکده‌های دانش بیان، آموزشگاه‌های زبان خارجه و از این دسته هستند. جهت ثبت مؤسسهٔ آموزشی ارائهٔ مدارک زیر لازم است.
- مدارک شناسایی تمام شرکا
- تکمیل تقاضانامه جهت ثبت مؤسسه
- تنظیم و امضای اساسنامه توسط شرکا
- تنظیم و ارائهٔ صورت جلسهٔ مجمع مؤسسان
- ارائهٔ مجوزهای مربوط به موضوع فعالیت مؤسسه
شرایط ثبت مؤسسه فرهنگی
شرایط ثبت مؤسسهٔ فرهنگی نیز مانند شرایط ثبت شرکت با مسئولیت محدود است. ثبت مؤسسهٔ فرهنگی به صورت تک منظوره و چند منظوره انجام می‌شود. به بیانی ساده متقاضی می‌تواند هنگام ثبت مؤسسه تعیین کند که فعالیت مؤسسه تنها محدود به یک فعالیت است یا چند فعالیت مختلف در مؤسسه انجام می‌شود.
جهت ثبت مؤسسهٔ فرهنگی باید مدارک زیر ارائه شود:
- ارائهٔ مدرک تحصیلی لیسانس
- ارائهٔ گواهی عدم سوءپیشینهٔ متقاضی و اعضای مؤسسه
- داشتن حداقل سن ۲۵سال برای افراد متأهل و ۲۷سال برای افراد مجرد
- برای ثبت مؤسسهٔ تک منظوره باید تعداد اعضای آن حداقل سه نفر و برای ثبت مؤسسهٔ چند منظوره تعداد اعضا باید حداقل دو نفر باشند.
- ارائهٔ مدارکی که گواهی می‌شود متقاضی ثبت مؤسسه فعالیت فرهنگی و هنری داشته است.
شرایط ثبت مؤسسه مشاوره
ثبت مؤسسهٔ مشاوره نیز مانند تمام مؤسسات نیاز به اخذ مجوزهای قانونی دارد بنابراین مؤسسات مشاوره‌ای که دارای مجوزهای مربوطه هستند می‌توانند نسبت به ثبت مؤسسه اقدام کنند. برای ثبت مؤسسهٔ مشاوره باید اعضای مؤسسه و هیئت مدیره دارای شرایط زیر باشند:
- داشتن حداقل ۳۰ سال سن با ۸سال سابقهٔ فعالیت در زمینهٔ مشاوره یا داشتن حداکثر ۴۰سال سن با ۵سال سابقهٔ فعالیت.
- گواهی عدم اعتیاد، عدم سوءپیشینه، عدم سوء شهرت و مواردی از این دسته
- گواهی قبولی در آزمون اخذ مجوز ثبت مؤسسه
مدرک تحصیلی کارشناسی از دانشگاه‌های روانشناسی، مشاوره، حقوق، مددکاری، فقه، مبانی اسلامی تأیید شده از سوی وزارت علوم
بررسی نهایی
مهم‌ترین نکته جهت ثبت مؤسسه این است ثبت مؤسسات باید به صورت قانونی انجام شود زیرا باید فعالیت بررسی شود که مؤسسات کاملاً قانونی باشد. در صورتی که مؤسسه‌ای اقدام به ثبت نکرده باشد تمام فعالیت‌های آن مؤسسه غیر قانونی تلقی می‌شوند بنابراین حتی مؤسسات خیریه نیز باید برای قانونی بودن فعالیت‌های خود نسبت به ثبت مؤسسه اقدام کنند در غیر این صورت فعالیت این مؤسسات غیر قانونی محسوب شده و با آنها برخورد قانونی خواهد شد. ثبت مؤسسه تا جایی ضروری است که حتی اگر تمام مؤسسات دارای فعالیت بدون نقص و قانونی باشند نیز فعالیت آنها غیر قانونی در نظر گرفته می‌شود به همین دلیل تمام مؤسسات موظفند نسبت به ثبت مؤسسهٔ خود به صورت قانونی عمل کنند.
بدون دیدگاه